De invoering van de Europese drone-regelgeving op 31 december 2020 betekent gelukkig niet dat je niet meer mag vliegen met je huidige drone(s). Wel komen er vanaf 1 januari 2023 minimale producteisen voor nieuw verkochte drones waarmee in de Open categorie gevlogen wordt. Dit zal via een nieuw Cx- label dat onderdeel wordt van het welbekende CE-keurmerk geregeld gaan worden.
Inhoudsopgave
Toevoeging aan CE-markering
Ongetwijfeld heb je wel eens gehoord van het CE-keurmerk. CE staat voor Conformité Européenne, wat zoveel betekent als in overeenstemming met de Europese regelgeving. Alle fabrikanten die elektronische apparatuur (zoals drones) willen verkopen aan consumenten die zich in de EU bevinden zijn verplicht om hun producten aan minimale eisen te laten voldoen.
Om ervoor te zorgen dat drones in de toekomst op een veilige manier kunnen blijven rondvliegen heeft de Europese Commissie bedacht dat er aanvullende producteisen voor drones moeten komen. Denk aan eisen ten aanzien van geluidsproductie, ontwerp en veiligheid, maximale vlieghoogte en -snelheid, de maximale batterijspanning, enzovoort.
Classificatie afhankelijk van gewicht
Hoe hoger het gewicht van de drone, hoe strenger deze eisen strenger zullen zijn. Om te zien met welke classificatie je te maken hebt bij de aanschaf van een drone komt er een nieuw label: C0 t/m C4 voor drones in de Open categorie, en naar het zich laat aanzien een tweetal aanvullende labels C5 en C6 voor drones in de Specific categorie.
Het nieuwe label wordt een verplichte toevoeging aan de CE-markering. Vanaf 1 januari 2023 moeten drones het label duidelijk zichtbaar op de verpakking hebben staan. Afhankelijk van het label van de drone kom je vervolgens in de Open subcategorieën A1, A2 of A3 terecht, of in het geval van C5 en C6, in de Specific categorie.
Het idee van het label is dat je bij aanschaf van een drone snel kunt zien wat je ermee mag doen en welke aanvullende eisen er aan de piloot worden gesteld. Dit wordt dan ook nader toegelicht in de handleiding die verplicht bij de drone wordt geleverd.
Overgangsregeling
Voor de goede orde: géén van de drones die tot aan het moment van schrijven zijn verkocht beschikken al over het nieuwe label. Dat je drone een nu al een CE-markering heeft zegt dus helemaal niets. Ook is het niet mogelijk om in een later stadium het nieuwe Cx label van toepassing te laten zijn op bestaande drones.
Voor bestaande drones komt er een overgangsregeling: tot aan 1 januari 2023 kom je in de Open categorie A1, A2 of A3, daarna mag je alleen nog maar in A3 vliegen, uitgezonderd drones tot 250 gram: daarmee mag je in A1 blijven. Toestellen waarvoor een s-BvL is afgegeven kunnen in de Specific categorie gebruikt blijven worden.
Drone klasse C0
Drones in de klasse C0 wegen minder dan 250 gram (inclusief camera en accu), hebben een maximale snelheid van 68 km/uur en kunnen maximaal 120 meter hoog vliegen.
Indien de drone beschikt over een follow-me modus dan moet deze binnen een straal van 50 meter van de bestuurder blijven. De drone moet dusdanig ontworpen zijn dat deze een minimaal risico op letsel geeft in geval van een aanvaring met een persoon.
De gebruiker van de drone moet de handleiding doornemen voordat de drone in gebruik wordt genomen. Men hoeft zich alleen te registreren als de drone voorzien is van een camera waarmee opnamen gemaakt kunnen worden. Met drones die voldoen aan de eisen voor klasse C0 mag worden gevlogen in Open categorie A1. Men mag boven mensen vliegen, maar niet boven menigten.
Drone klasse C1
Drones in de klasse C1 wegen minder dan 900 gram (inclusief camera en accu), hebben een maximale snelheid van 68 km/uur en kunnen maximaal 120 meter hoog vliegen. De drone moet beschikken over een functie die de besturing overneemt op het moment dat de radioverbinding wordt verbroken. Ook moet de drone waarschuwen voor een te lage accuspanning.
De drone moet voorzien zijn van een uniek serienummer, dat tijdens de vlucht samen met het registratienummer van de operator, de actuele positie, vliegsnelheid en de opstijglocatie continu wordt uitgezonden (remote ID).
Verder moet de drone beschikken over een geofencingsysteem dat overweg kan met de drone zones zoals die door de lidstaten worden geïmplementeerd. Indien de drone beschikt over een follow-me modus dan moet deze binnen een straal van 50 meter van de bestuurder blijven. De drone moet dusdanig ontworpen zijn dat deze een minimaal risico op letsel geeft in geval van een aanvaring met een persoon en moet voorzien zijn van navigatieverlichting. Ook worden er eisen gesteld ten aanzien van de maximale geluidsproductie.
De gebruiker van de drone moet beschikken over een EU dronebewijs A1-A3, dat wordt afgegeven na een online examen dat bestaat uit 40 vragen. Verder dient de bestuurder zich te registreren. Met drones die voldoen aan de eisen voor klasse C1 mag worden gevlogen in Open categorie A1. Men mag boven mensen vliegen, maar niet boven menigten.
Drone klasse C2
Drones in de klasse C2 wegen minder dan 4 kg (inclusief camera en accu), hebben een maximale snelheid van 68 km/uur en kunnen maximaal 120 meter hoog vliegen. De drone moet beschikken over een functie die de besturing overneemt op het moment dat de radioverbinding wordt verbroken. Ook moet de drone waarschuwen voor een te lage accuspanning.
De drone moet voorzien zijn van een uniek serienummer, dat tijdens de vlucht samen met het registratienummer van de operator, de actuele positie, vliegsnelheid en de opstijglocatie continu wordt uitgezonden (remote ID).
Verder moet de drone beschikken over een geofencingsysteem dat overweg kan met de drone zones zoals die door de lidstaten worden geïmplementeerd. Indien de drone beschikt over een follow-me modus dan moet deze binnen een straal van 50 meter van de bestuurder blijven. De drone moet dusdanig ontworpen zijn dat deze een minimaal risico op letsel geeft in geval van een aanvaring met een persoon en moet voorzien zijn van navigatieverlichting. Ook worden er eisen gesteld ten aanzien van de maximale geluidsproductie.
Drones in de klasse C2 mogen uitgevoerd worden als kabeldrone. In dat geval hoeft het systeem geen remote ID uit te zenden. De maximale kabellengte is 50 meter.
De gebruiker van de drone moet beschikken over een EU dronebewijs A1-A3, dat wordt afgegeven na een online examen dat bestaat uit 40 vragen, aangevuld met het EU dronebewijs A2, dat behaald kan worden na een schriftelijk examen van 30 vragen. Verder dient de bestuurder zich te registreren. Met drones die voldoen aan de eisen voor klasse C2 mag worden gevlogen in Open categorie A2. Men moet 30 meter afstand houden van personen op de grond, of 5 meter in het geval van een low-speed mode. Deze low-speed mode moet verplicht aanwezig moet zijn in het geval van een multirotor.
Drone klasse C3
Drones in de klasse C3 wegen minder dan 25 kg (inclusief camera en accu) en kunnen maximaal 120 meter hoog vliegen. De drone moet beschikken over een functie die de besturing overneemt op het moment dat de radioverbinding wordt verbroken. Ook moet de drone waarschuwen voor een te lage accuspanning.
De drone moet voorzien zijn van een uniek serienummer, dat tijdens de vlucht samen met het registratienummer van de operator, de actuele positie, vliegsnelheid en de opstijglocatie continu wordt uitgezonden (remote ID).
Verder moet de drone beschikken over een geofencingsysteem dat overweg kan met de drone zones zoals die door de lidstaten worden geïmplementeerd. Indien de drone beschikt over een follow-me modus dan moet deze binnen 50 meter van de bestuurder blijven. De drone moet dusdanig ontworpen zijn dat deze een minimaal risico op letsel geeft in geval van een aanvaring met een persoon en moet voorzien zijn van navigatieverlichting. Ook worden er eisen gesteld ten aanzien van de maximale geluidsproductie.
Drones in de klasse C3 mogen uitgevoerd worden als kabeldrone. In dat geval hoeft het systeem geen remote ID uit te zenden. De maximale kabellengte is 50 meter.
De gebruiker van de drone moet beschikken over een EU dronebewijs A1-A3, dat wordt afgegeven na een online examen dat bestaat uit 40 vragen. Verder dient de bestuurder zich te registreren. Met drones die voldoen aan de eisen voor klasse C3 mag alleen worden gevlogen in Open categorie A3. Men moet minstens 150 meter afstand houden van woon-, handels-, industrie- of recreatiezones.
Drone klasse C4
Toestellen in de categorie C4 zijn een verhaal apart. Het betreft hier drones en modelvliegtuigen die maximaal 25 kg wegen en die niet over automatische besturingsmodi beschikken. Er hoeft geen geofencingsysteem aanwezig te zijn en ook is het niet verplicht om een voorziening voor remote ID te hebben.
De gebruiker van de drone moet beschikken over een EU dronebewijs A1-A3, dat wordt afgegeven na een online examen dat bestaat uit 40 vragen. Verder dient de bestuurder zich te registreren. Met drones die voldoen aan de eisen voor klasse C4 mag alleen worden gevlogen in Open categorie A3. Men moet minstens 150 meter afstand houden van woon-, handels-, industrie- of recreatiezones.
Specific categorie: C5 en C6
Naar het zich laat aanzien komen er nog twee extra CE-klassen bij, C5 en C6. Het gaat hier om drones die geschikt zijn voor het uitvoeren van vluchten in de Specific categorie volgens de twee inmiddels vastgestelde standaardscenario’s voor vliegen boven bewoonde gebieden en vliegen buiten het zicht van de operator (BVLOS) boven onbewoonde gebieden. De producteisen voor drones in deze CE-klassen zijn echter nog niet officieel vastgesteld door het Europese luchtvaartagentschap EASA.
Disclaimer
Aan de informatie in dit artikel kunnen geen rechten ontleend worden. De informatie in dit artikel betreft een interpretatie van de Europese verordeningen 2019/947 en 2019/945.
Hoe kijken drone-operators, fabrikanten en andere betrokkenen aan tegen de aankomende regelgeving? In deze artikelserie over de Europese drone-regelgeving laten we steeds een andere partner uit het Space53-netwerk aan bod. In deze aflevering komt Drone4 – onderdeel van Machinefabriek Boessenkool – aan het woord.
Wat doet Machinefabriek Boessenkool op het gebied van drones? Wat is de relatie tot Drone4?
“Machinefabriek Boessenkool is sinds de start in 1902 uitgegroeid tot een volwaardige toeleverancier voor de maakindustrie en bouwer van complete machines en apparaten. We zijn zeer innovatief en hebben de afgelopen jaren diverse van deze innovaties op de markt gebracht. Onlangs nog de Aerosol recycling machine (Despray). In deze machine worden spuitbussen automatisch verwerkt waarbij de vloeistoffen, gassen en het metaal van elkaar worden gescheiden. De gassen worden opgeslagen en hergebruikt.
Een andere innovatie is het S4 Vliegwiel. Met dit vliegwiel filteren we de de pieken en dalen uit het stroomnet. Het vliegwiel kan 1 megawatt vermogen binnen 1 milliseconde in- en uitschakelen.
We zijn ook al lang actief op het gebied van voertuigen. Zo hebben we een elektrische trekker ontworpen met een maximale spoorbreedte van 9 meter. Want waarom fossiele brandstoffen gebruiken als het ook elektrisch kan?!
In 2015 zijn we, geïnspireerd door de ontwikkeling van de elektrische trekker, als bedrijf begonnen met het ontwikkelen van een mega-drone met als specificaties 250 kg payload en een minimale vliegtijd van 30 minuten. In de markt werd al geregeld gevraagd om drones die zware objecten kunnen vervoeren en Defensie was geïnteresseerd in een drone die gewonden van het strijdtoneel kan vervoeren naar veiliger gebied.
We merkten al snel dat Nederland nog niet klaar was voor dergelijke zware drones. De bestaande wet- en regelgeving maakten het vrijwel onmogelijk. We zijn daarom verder gegaan met de ontwikkeling van een veel lichtere drone (ca. 25 kg) die een payload aan kan van 70 kg. We hebben hiervoor ook een sproei hulpstuk van 5,5 meter lang gemaakt waarmee gewassen kunnen worden bespoten. Daarmee gaan we komend voorjaar naar de boeren. Handig voor terreinen die voor trekkers niet of lastig begaanbaar zijn.
De drone-activiteiten hebben we inmiddels ondergebracht in het bedrijf Drone4. Boessenkool en Drone4 zijn beiden onderdeel van de Osse Equipment Manufacturing Group in Almelo.”
Hoe kijken jullie tegen de invoering van minimale producteisen voor drones aan?
“Wij blijven nog een beetje sceptisch over de invoering van de Europese richtlijn in Nederland: eerst zien, dan geloven. Het tempo lijkt erg laag te liggen. Daarnaast is het onze ervaring dat Nederland het altijd net weer een stukje strakker maakt dan de rest van Europa. Als dat nu ook zo is, zou dat de verkoop van onze zware drones in Nederland niet helpen.
Over de minimale producteisen waaraan onze drones moeten voldoen is er trouwens nog maar weinig bekend. De gewichten van drone en payload liggen hoog en we willen er ook nog mensen of goederen mee vervoeren of blusmiddelen of bestrijdingsmiddelen mee spuiten. Geen procedures die in de Open of Specific categorie passen dus. Het is ons nog niet duidelijk hoe dit straks in de regelgeving wordt verwerkt.”
Zijn de producteisen nu een manier om de Europese markt toegankelijker te maken voor lokale ontwikkelaars of worden hiermee juist extra drempels opgeworpen?
“In principe zou het makkelijker moeten worden om de Europese markt op te gaan. Nederland is vaak het braafste jongetje van de klas en dat betekent nu dat we lokaal eigenlijk niets kunnen en van ieder ander land in Europa een hele studie moeten maken voordat we weten hoe we de markt op kunnen gaan.
We zien het nog wel even aan. Maar het is best waarschijnlijk dat verkoop in Europa lastig blijft en we genoodzaakt zijn om uit te wijken naar landen als Canada, Australië, etc. waar de innovaties op dit gebied sneller naar de markt kunnen worden gebracht.
Ook hier geldt: eerst zien, dan geloven.”
Blijft de huidige toestelkeuring zoals nu (iedere drone moet individueel gekeurd worden), of gaat hier iets in veranderen? Gaan we naar een typegoedkeuring? Of worden de keuringseisen lichter? Wat is jullie verwachting hier?
“Wij verwachten dat de huidige toestelkeuring voor professionele drones in stand blijft. Wij hopen uiteraard op een typegoedkeuring (liefs Europees) maar dat zal nog wel even duren, als het er ooit van gaat komen.”
</div>
